Tijdens de NAVO-top in Den Haag gebeurde twee gekke dingen. Eerst waren er storingen op de treinroute naar Schiphol. Daarna viel telecomprovider Odido uit, waardoor ook de NAVO-top last had van internetstoringen.
Was er dan geen backup-internet voor de NAVO? Ja: zo’n netwerk is er (een beetje). En dat hebben we te danken aan Henny Huisman.
Soundmixshow
Of eigenlijk, dat hebben we te danken aan de finale van de Soundmixshow. (Dat was een show uit de jaren tachtig waarin kinderen popsterren nadeden.)
De finale van de Soundmixshow in 1988 was de eerste keer dat mensen op televisie werden opgeroepen om via de telefoon te stemmen op een kandidaat. Er belden in één keer 1 miljoen mensen. Nadat ze hadden gestemd belden ze ook elkaar. Het telefoonnetwerk raakte overbelast.
Het probleem was: allerlei andere diensten gebruikten dat telefoonnetwerk ook. Waardoor vliegtuigen niet meer op Schiphol konden landen, ambulances en politie niet meer bereikbaar waren. En ook het Nederlandse leger niet meer kon communiceren.
Na dit fiasco besloot Nederland in de jaren negentig daarom een afzonderlijk overheidsnetwerk aan te leggen, eentje die wel bleef werken tijdens de finale van de Soundmixshow.
Belastingdienst > F-35
Dat is uiteindelijk een glasvezelnetwerk geworden van 3.500 kilometer lang: het "Netherlands Armed Forces Integrated Network (NAFIN)". En hoewel in 2001 er serieuze plannen waren om het netwerk te verkopen, is het netwerk altijd in handen van het leger gebleven.
Anders dan de naam doet vermoeden, gebruikt niet alleen het leger het netwerk. Ook de politie, ministeries, en het parlement zijn erop aangesloten. En oh ja: het netwerk is ook nog gekoppeld met militaire netwerken in België, Duitsland, én het NAVO-hoofdkwartier.
Toch loopt ook dat netwerk wel eens vast. Op 13 december 2022 stuurt een majoor een bericht rond:
"Spoed!!!: de communicatiesystemen van de militaire luchtverkeersleiding werken niet".
Vliegtuigen in Eindhoven konden niet meer vertrekken, Digid deed het niet meer. En ook het militair luchtverkeer moest worden beperkt, want de luchtverkeersleiding heeft geen contact meer met de vliegtuigen.
Wat bleek: de Belastingdienst verstuurde zo veel data via NAFIN dat de militaire communicatie er niet doorheen kwam. (We weten dit allemaal omdat de Algemene Rekenkamer onderzoek heeft gedaan, en de minister beterschap heeft beloofd.)
Sneakernet
Kortom: Nederland heeft wel een backup-internet, maar het werkt nog niet altijd.
Mijn advies: creëer een eigen backup internet, maar dan eentje die niet afhankelijk is van technologie. Maak een sneakernet: fysieke netwerken van mensen die elkaar kennen.
Maar hoe maak je zo ‘n netwerk? Of anders gezegd: hoe maak je vrienden? Leestip: How to Win Friends & Influence People (grapje). Beter: organiseer een buurtborrel, start een gezamenlijke tuin, ga naar een Repair Cafe, of ga naar een gewoon café.
Of…schrijf een blog?
PS: Henny Huisman overwoog om de tweede keer mensen te laten stemmen door de wc door te trekken:
“Dus als mensen allemaal tegelijk doortrekken krijg je op een gegeven moment een piek. Maar, dat vonden ze waterverspilling, wat natuurlijk ook zo is. En het had ook iets negatiefs, 'voor Tom Jones trekt u nu door', dat klinkt niet lekker natuurlijk", zegt Huisman.